NAVOLGERS

Omdat de navolgers geen imitators (kopie van) wilden zijn, probeerden zij een eigen sound/geluid te produceren om zodoende een onderscheidende identiteit binnen de popmuziek te vestigen. Door het toenemen van het aantal popmusici ontstond er een groeiende concurrentie om een contract af te dwingen bij een platenmaatschappij, platen verkocht te krijgen en optredens te boeken. De strijd om de smaak van het publiek werd hiermee ingezet en de populariteit van een band bepaalde tot op de zekere hoogte de status (ook voor de uitvoerenden zelf) ten opzichte van concurrerende artiesten.
En hoewel dikwijls in de aanvang de waan van de dag bepaalde welke groep de lijst aanvoerde, ontstond er geleidelijk aan toch een zekere rangorde, niet zozeer wie de beste was, maar wel wie de besten waren (de elite onder de bands) en wie behoorde tot het tweede, derde en verdere garnituren.

WHAT'S IN A NAME

De naam van een aantal oudere bands uit de beginperiode is inmiddels zo’n sterk merk geworden dat dit garant staat voor geweldige verkoopcijfers en uitverkochte tournees of eenmalige optredens voor niet misselijk te noemen entreeprijzen. Als je vervolgens nagaat dat het publiek van toen nu allemaal in de vijftig en zestig jaar zijn en zich financieel iets kunnen permitteren is daarmee de bereidheid een klein kapitaal neer te tellen voor een eenmalig optreden van een dergelijke supergroep verklaard  (voorbeelden van de laatste jaren Cream, Led Zeppelin). Bovendien is er nog steeds aanwas van nieuwe fans onder jongeren die de muziek van oudere bands ontdekken via hun ouders of er anderszins mee in aanraking komen.

BEATLES VOORBIJ

Uiteindelijk kwamen er bands, zoals te verwachten, die de Beatles voorbij streefden in niveau van de muziek, oorspronkelijkheid van de composities en kwaliteit van de songteksten. Maar populairder dan de Beatles werden ze niet.
Kortom, hoe populair een groep of artiest ook mag zijn of worden, dat hoeft geen gelijke tred te houden met de kwaliteit van de afgeleverde muziek.

POP OF ROCK?

Als je naar definities van popmuziek zoekt kom grofweg je uit op 2 omschrijvingen (bron Wikipedia):

Enerzijds wordt popmuziek gezien als een verzamelnaam van alle vormen van eigentijdse populaire muziek ongeacht stijl. Het is in de eerste plaats een vorm van amusementsmuziek en geen kunstmuziek. Algemeen kenmerk van popmuziek is dat een breed publiek er toegang toe heeft . Anderzijds (meer beperkt) wordt met de term popmuziek bedoeld de muziek vanaf de Beatles die nauw verbonden is met begrippen als jeugdcultuur, massacultuur en commercie. Vanaf begin jaren zestig werd cultuur gemeengoed voor iedereen, waaronder ook de tieners. In het begin van de popmuziek wordt zij dan ook steeds gezien als een uitingsvorm van en voor jongeren.

In een later stadium werd de term popmuziek in de tweede beschrijvende betekenis hierboven simpelweg pop genoemd, daarnaast wordt de term pop soms ook gebruikt in een engere en waarderende betekenis en in tegenstelling met het begrip rock. Met rock wordt dan bedoeld een elitaire en kwalitatief betere vorm van popmuziek. Dit roept dan gelijk de vraag op wanneer is er sprake van pop en wanneer van rock. De radiozender Arrow Rock zendt alleen rockmuziek uit en geen pop en doet daaraan geen concessies. Daar komen bijvoorbeeld nummers voorbij van Genesis met Peter Gabriel nog in de gelederen, maar materiaal uit de door Phil Collins geleide periode hoor je er niet, evenmin als van Collins solo. Op de vraag of Arrow het waarom van dit verschil onder woorden kon brengen, kwam geen reactie. In grote lijnen is aan te geven dat de termen Pop en Rock in deze engere betekenis het volgende inhouden:
- Pop is vooral bedoeld om mensen te amuseren, “middle of the road” muziek zonder diepgang. Het heeft niet de bedoeling oorspronkelijk te zijn of een boodschap over te brengen. Uitgangspunt is het behalen van commercieel succes en het vermaken van mensen. 13 in een dozijn.
- Bij Rock is de muziek een uiting van het kunstenaarschap van de artiesten, de muziek moet oorspronkelijk zijn, een zinvolle songtekst hebben en zo mogelijk een boodschap uitdragen. Het is bedoeld als kwaliteitsmuziek met een tijdloos karakter. Commercieel succes is geen uitgangspunt maar een bonus.

CONCLUSIE NAAR SMAAK

Zoals met de meeste tweedelingen blijkt ook deze beperkt bruikbaar. Er zijn legio twijfelgevallen. En wie bepaalt nou eigenlijk wie waar thuishoort? De “smaakmakende gemeente”? En wie zijn dat dan wel? Het komt er vooral op neer dat de termen in het dagelijks gebruik gebezigd worden om af te dingen op elkaars muzieksmaak en -keuze. (Ik snap niet hoe je naar die rommel kunt luisteren, nee dan mijn muziek, dat is pas kwaliteit.) En met het woord smaak zit je in een lastig parket want over smaak valt niet te twisten. Over je smaak van wat dan ook kun je best met anderen van gedachten wisselen. Uitleggen waarom je het aanspreekt en wat je er mooi aan vindt. Iemand op andere gedachten brengen en overhalen naar jouw (smaak)kamp is vele malen lastiger en dat is maar goed ook. Het houdt het (muziek)landschap wel zo interessant en breed. Voor elk wat wils.